5 ธันวาคม ของทุกปี ถือเป็นวันสำคัญของประเทศไทย โดยนอกจากจะเป็นวันคล้ายวันพระบรมราชสมภพ ของ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ยังถือเป็น วันชาติไทย รวมทั้งยังเป็น วันพ่อแห่งชาติ อีกด้วย
5 ธันวาคม “วันคล้ายวันพระบรมราชสมภพในหลวงรัชกาลที่ 9” มีความสำคัญอย่างไร?
พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เป็นพระมหากษัตริย์ไทย รัชกาลที่ 9 แห่งราชวงศ์จักรี ทรงพระราชสมภพเมื่อวันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2470 ณ โรงพยาบาลเมาต์ออเบิร์น เมืองเคมบริดจ์ รัฐแมสซาชูเซตส์ ประเทศสหรัฐอเมริกา โดยทรงขึ้นครองราชย์เมื่อวันที่ 9 มิถุนายน พ.ศ. 2489 และสืบราชสมบัติยาวนานกว่า 70 ปี
ตลอดพระชนม์ชีพ ทรงประกอบพระราชกรณียกิจมากมาย และทรงเป็นศูนย์รวมจิตใจของประชาชนชาวไทยทุกหมู่เหล่า โดยทุก ๆ วันที่ 5 ธันวาคม ซึ่งเป็นวันคล้ายวันพระบรมราชสมภพ มีการจัดพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา พสกนิกรร่วมกันจุดเทียนถวายพระพร เพื่อแสดงออกถึงความจงรักภักดี
จวบจนสิ้นรัชสมัย ในทุก ๆ วันที่ 5 ธันวาคม พสกนิกรชาวไทยยังร่วมกันน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ จัดพิธีเจริญพระพุทธมนต์และทำบุญตักบาตรถวายเป็นพระราชกุศล รวมถึงจัดกิจกรรมจิตอาสาบำเพ็ญสาธารณประโยชน์ ในหลายแห่งทั่วประเทศ เพื่อเป็นการส่งต่อความดีร่วมกัน
5 ธันวาคม “วันชาติไทย” มีที่มาอย่างไร ?
ในอดีต “วันชาติไทย” ถูกกำหนดขึ้นในวันที่ 6 เมษายน ซึ่งเป็น วันจักรี โดยยึดใช้มาตั้งแต่ พ.ศ. 2463 กระทั่ง พ.ศ. 2481 รัฐบาลในการนำของ พระยาพหลพลพยุหเสนา (พจน์ พหลโยธิน) นายกรัฐมนตรีในขณะนั้น ได้เปลี่ยนมาใช้วันที่ 24 มิถุนายนของทุกปี เป็นวันชาติไทย โดยกำหนดให้วันดังกล่าว เป็นวันหยุดของประเทศ
ต่อมาใน พ.ศ. 2503 รัฐบาลในการนำของ จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ ได้ออกประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี ให้แทนที่ “วันชาติไทย” ด้วย “วันเฉลิมฉลองของชาติ” ซึ่งตรงกับวันที่ 5 ธันวาคม วันพระบรมราชสมภพของในหลวง รัชกาลที่ 9 ทั้งนี้เพื่อให้เป็นไปตามขนบประเพณีของประเทศที่มีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข และเป็นการรวมจิตใจของคนในชาติร่วมกัน
ต่อมาใน พ.ศ. 2560 พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีในขณะนั้น ได้ออกประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี ลงวันที่ 7 ก.พ. 2560 มีใจความว่า สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ (รัชกาลที่ 10) มีพระราชโองการให้กำหนดวันที่ 5 ธันวาคม วันพระบรมราชสมภพของรัชกาลที่ 9 พระราชบิดา เป็นวันสำคัญของประเทศ 3 วัน คือ วันคล้ายวันพระบรมราชสมภพของรัชกาลที่ 9 วันชาติ และวันพ่อแห่งชาติ โดยให้มีผลตั้งแต่วันที่ 6 ก.พ.2560 ทั้งนี้เพื่อเป็นการน้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณ และตระหนักถึงความสำคัญของวันที่ 5 ธันวาคม
5 ธันวาคม “วันพ่อแห่งชาติ” เริ่มต้นขึ้นเมื่อไร?
ประเทศไทยจัดงาน วันพ่อแห่งชาติ ครั้งแรก เมื่อวันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2523 โดย คุณหญิงเนื้อทิพย์ เสมรสุต นายกสมาคมผู้อาสาสมัครและช่วยการศึกษา เป็นผู้คิดริเริ่ม กำหนดให้ตรงกับวันที่ 5 ธันวาคม ซึ่งเป็นวันคล้ายวันพระบรมราชสมภพ ในหลวง รัชกาลที่ 9
ทั้งนี้เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติและน้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณ รวมทั้งยังเป็นการยกย่อง “พ่อ”ผู้มีพระคุณและมีบทบาทสำคัญต่อครอบครัว
โดยกำหนดให้ใช้ “ดอกพุทธรักษา” เป็นสัญลักษณ์ประจำวันพ่อแห่งชาติ เนื่องจากมีสีเหลือง ซึ่งเป็นสีวันคล้ายวันพระบรมราชสมภพของในหลวง รัชกาลที่ 9 (วันจันทร์) และเป็นดอกไม้มงคล
5 ธันวาคมยังมีความสำคัญคือ “วันดินโลก”
5 ธันวาคม นอกจากจะเป็นทั้ง วันคล้ายวันพระบรมราชสมภพในหลวง รัชกาลที่ 9 วันชาติไทย และวันพ่อแห่งชาติ ยังเป็น “วันดินโลก” โดยมีเจตนารมณ์ให้ผู้คนได้ร่วมตระหนักและเห็นความสำคัญของทรัพยากรดิน
“วันดินโลก” เกิดขึ้นระหว่างการประชุมคณะกรรมการด้านเศรษฐกิจและการเงินของที่ประชุมสมัชชาสหประชาชาติ สมัยสมัชชาที่ 68 ณ มหานครนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา โดยในที่ประชุมมีมติผลักดันการตั้ง “วันดินโลก” (World Soil Day) ขึ้นมา
ต่อมาเมื่อวันที่ 16 เมษายน พ.ศ. 2556 คณะกรรมการบริหารสหภาพวิทยาศาสตร์ทางดินนานาชาติ นำโดย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร.สตีเฟน นอร์ตคลิฟฟ์ เดินทางเข้าเฝ้าฯ เพื่อทูลเกล้าฯ ถวายรางวัล The Humanitarian Soil Scientist หรือ รางวัลนักวิทยาศาสตร์ดินเพื่อมนุษยธรรม แด่ในหลวง รัชกาลที่ 9 เนื่องจากพระองค์ทรงมีโครงการในพระราชดำริด้านการพัฒนา “ดิน” มากมาย อาทิ โครงการหญ้าแฝก โครงการแกล้งดิน โครงการแก้ดินเปรี้ยว ฯลฯ
ทั้งนี้ ในหลวง รัชกาลที่ 9 ทรงเป็นพระมหากษัตริย์พระองค์แรกที่ได้รับรางวัลดังกล่าว ต่อมา องค์การสหประชาชาติ จึงประกาศให้ “วันดินโลก” (World Soil Day) ตรงกับวันที่ 5 ธันวาคม ซึ่งเป็นวันคล้ายวันพระบรมราชสมภพ โดยเริ่มต้นครั้งแรกในวันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2557 เพื่อเป็นการเทิดพระเกียรติในพระราชกรณียกิจที่ทรงส่งเสริมและพัฒนาเรื่องดินในประเทศไทยมาอย่างยาวนาน
“5 ธันวาคม” เป็นวันสำคัญของพสกนิกรชาวไทย แต่เหนือสิ่งอื่นใด คือการน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของในหลวง รัชกาลที่ 9 ที่ทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจตลอดรัชสมัยของพระองค์ เพื่อประโยชน์ของประเทศไทย และประชาชนไทยอย่างแท้จริง…
